Laten we die taboes eens bespreekbaar maken en voorbij onze kleinburgerlijke vooroordelen leren kijken. Daarmee is de eerste ongepaste zin uitgesproken. Volgens Van Dale is een taboe iets dat niet gedaan of gezegd mag worden. Het is verboden erover te spreken. Het is een onderwerp, thema of handeling die als ongepast wordt beschouwd binnen een bepaalde context. Maar wordt het niet eens tijd dat we zulke ongepaste onderwerpen recht in de ogen durven kijken? En dat we proberen er op een verdraagzame manier mee om te gaan? Ook al gaat dat tegen al je instincten in.
Praten over taboe is mogelijk en we hebben als samenleving al een serieuze evolutie doorgemaakt. Wat vroeger ongepast was, is dat nu niet meer. Zeg nu zelf, seks buiten het huwelijk schokt de Vlaming niet meer op dezelfde manier als honderd jaar geleden.
In datzelfde opzicht kan je je voorstellen dat wat nu taboe is, in de toekomst niet meer ongepast hoeft te zijn. Misschien is het over enkele jaren perfect ‘normaal’ om geen kinderen te willen, of zorgen euthanasie en abortus niet langer voor ophef. Het is alleen maar door zulke onderwerpen toegankelijk te maken, door erover in gesprek te gaan, dat er veranderingen kunnen komen.
Die veranderingen kunnen best positief zijn. Als je bepaalde noden uit de taboesfeer kan halen, wordt het ook gemakkelijker hulp te bieden voor die noden. De drempel om hulp te vragen wordt zo ook lager. Denk bijvoorbeeld aan mensen die in armoede of in eenzaamheid leven. Hierover praten is voor velen onmogelijk, vaak uit schaamte of uit angst om reputatieschade op te lopen. Maar als er niet over gepraat wordt, hoe kan er dan ooit iets aan gedaan worden?
Pedofilie is een onderwerp dat sterk gestigmatiseerd wordt. Mensen met een pedofiele geaardheid kunnen bijna nergens terecht om te praten over hun pedofiele gevoelens. ‘Een weg vinden voor gevoelens die niet gangbaar zijn, is niet makkelijk. Er zijn geen rolmodellen of er is geen voorlichting’, getuigt Apollo, een anonieme pedofiel en moderator van pedofilie.nl. Apollo vraagt om het onderwerp bespreekbaar te maken en aantonen dat er een groot verschil is tussen pedofiele gevoelens hebben en pedoseksueel misbruik plegen. Het onderwerp bespreekbaar maken, creëert ruimte voor professionele hulp.
Taboes moeten we zelfs niet zo ver zoeken, ook praten over mentale en fysieke gezondheidsproblemen wordt vaak als ongepast beschouwd. Hoe makkelijk uiten we ons over SOA’s of over het zoeken van psychologische hulp? Zelfs een bezoek aan de gynaecoloog is voor sommigen een moeilijk te bespreken onderwerp. Door taboes bespreekbaar te maken, kunnen mensen zonder schaamte hulp zoeken.
Wat voor de een onnatuurlijk en ongepast is, is dat voor de ander niet, maar waarom zou dat ‘anders zijn’ een probleem zijn? ‘Anders’ betekent toch niet per se ‘slechter’? Genoeg met oordelen over dat wat je niet kent. Laat ons wat verdraagzamer zijn en laat ons vooral niet bang zijn om met elkaar in gesprek te gaan. En eerlijk, we kunnen allemaal wat meer verdraagzaamheid gebruiken. Dus daarom: maak taboes bespreekbaar, erover praten kan geen kwaad, taboes bijten naar mijn weten nog altijd niet.
Laura Maes, hoofdredacteur