“Sporten en vrijetijdsbesteding zijn een basisrecht”, maar wat als ze te duur worden?
Mens sana in corpore sano: een gezonde geest in een gezond lichaam. Hoewel sport voor velen onder ons een verademing is, vormt het prijskaartje dat eraan vasthangt voor sommigen een heuse hindernis. Gelukkig zijn er tal van alternatieven, zoals ‘muscles beaches’.
Sporten is gezond en ook nog eens enorm populair bij jonge mensen in Vlaanderen, blijkt onder andere uit ‘Facts and Figures: de sportieve vrijetijdsbesteding van jongeren’. Van alle jongeren is maar liefst 39 procent lid van een sportclub en sport 61 procent op zichzelf doorheen de week. Vooral sporten in clubverband blijkt belangrijk door de bijkomende boost in sociale vaardigheden. Ook Yana (23), die als jobstudent werkt bij basic-fit, ziet dat fitnessen in een club een sociale bedoening is. “Mensen leren elkaar kennen, zoeken er elkaar op en raken dan bevriend. Anderen komen dan weer samen met een vriend of vriendin fitnessen.”
De prijzen van dat fitnessabonnement schieten echter alsmaar de hoogte in, net als het lidgeld bij andere sportclubs. Wie voor de coronacrisis een abonnement nam bij fitnessclub Basic-fit betaalde €19,99 per maand. Wie dat nu doet, betaalt maandelijks vijf euro meer. Bij een willekeurige voetbalclub in het Pajottenland kostte lidgeld vijf jaar geleden ongeveer driehonderd euro. Vandaag ligt dat bedrag vijfentwintig tot dertig procent hoger.
“Het laatste redmiddel”
Dat het lidgeld van sommige clubs omhoogschiet, is volgens een bevraging van de Vlaamse Sportfederatie te wijten aan de exponentieel gestegen energiefacturen. Ze zijn twee en een halve keer zo duur als voorheen en dat zorgt ervoor dat de helft van de Vlaamse sportclubs het moeilijk heeft. Zeventien procent maakt structureel verlies en dertig procent moet haar reserves al aanspreken. “Wanneer clubs stijgende kosten moeten compenseren en het hoofd boven water houden, is het lidgeld verhogen jammer genoeg het laatste redmiddel”, aldus Pieter Hoof (Algemeen Directeur van de Vlaamse Sportfederatie).
En dat gebeurt ook: zeven procent van de sportclubs gaf aan het lidgeld al verhoogd te hebben en dertien procent is dat van plan. Dat maakt dat binnenkort een op de vijf sportclubs in Vlaanderen mogelijk duurder wordt. Voor sommigen zal dat even slikken zijn als je weet dat twee miljoen Belgen risico lopen op armoede en sociale uitsluiting.
“Het is een evolutie die we problematisch vinden”
Op het politieke toneel is het Jong Groen dat uitdrukkelijk aandacht heeft voor de stijgende kosten die aan sporten verbonden zijn. Volgens hun covoorzitter Kilian Vandenhirtz moet het lidgeld dan ook zo laag mogelijk blijven. “Sporten en vrijetijdsbesteding horen een basisrecht te zijn. Vaak zijn het degenen in een zwakkere sociale positie die uit de boot vallen. We pleiten voor een systeem met betaling in schijven en een solidariteitstarief. Daarnaast willen we ook de bijkomende kosten voor bepaalde sporten zo laag mogelijk houden via de mutualiteiten, de overheid of desnoods via een tweedehandswebshop.”
Mutualiteiten komen nu al voor een stukje tussen in het lidgeld van hun leden, al is die tussenkomst miniem – terugbetalingen variëren tussen de €10 en €45. Let op: je moet wel aan de voorwaarden van jouw mutualiteit voldoen.
Vandenhirtz beseft dat het ook voor studenten niet makkelijk is om rond te komen en dat ze vaak op zoek moeten naar extra inkomsten om hun vrijetijdsbesteding te bekostigen. “Studeren is sowieso al duur en het is belangrijk af en toe te kunnen deconnecteren. Aan het dure studentenleven is vaak een studentenjob gekoppeld die ervoor zorgt dat er niet veel tijd overblijft om te sporten. Daarom zijn we voorstander van het sport- en cultuuraanbod op scholen en universiteiten.”
UiTPAS
Wie graag meedoet aan verschillende sportactiviteiten maar er iets meer voordeel uit wil halen, kan een UiTPAS aanvragen. De UiTPAS is een voordelenkaart waarop je punten spaart bij elke activiteit waaraan je deelneemt. Die punten kan je inruilen voor cadeaus, kortingen of gratis activiteiten. Mensen die het financieel moeilijker hebben kunnen genieten van een sociaal tarief. Daarvoor heb je een kansenstatuut nodig dat je bij het OCMW of je ziekenfonds kan aanvragen. Dan betaal je maximum vijf euro voor de kaart en slechts twintig procent van de prijs van een activiteit of van het lidgeld van een club. Vandaag zijn er in Vlaanderen en Brussel al 285.000 personen die er hun voordeel uithalen.
‘Muscles beaches’ in België
Voor degenen die het niet erg vinden om te sporten in de buitenlucht, zijn er de volledig gratis Outdoor Fitness Systems. In België en Nederland zijn er 365 fitnessparken met 1768 toestellen, waarvan de meerderheid in Vlaanderen en Brussel liggen. Ongeveer de helft van die parken is openbaar. De trend waaide over uit Los Angeles, waar krachtpatsers hun work-out aanvatten op het bekende Venice Beach. Vaak gaan die fitnessparken gepaard met publieke looppistes of street soccer-pleintjes. Dat zijn prima alternatieven voor dat dure fitnessabonnement.
Tekst: Tom Verpaelst
